Podium Klassiek Eindhoven
Helikon Quartet & Marco Danesi, klarinet
Klezmer

Kazerne, Eindhoven, 20 november 2022

Het Helikon Quartet en klarinettist Marco Danesi brengen bij Podium Klassiek Eindhoven twee voor mij onbekende stukken. Ze zijn totaal anders en tegelijkertijd ook niet, want er zijn overeenkomsten. Beide stukken hebben klezmer-achtige trekken, bevatten meerdere dansen en hebben zowel ZEN-achtige als heftige passages. Het eerste stuk Dreams and prayers of Isaac the blind is van Osvaldo Golijov (1960). Hij schildert de kleine wereld van de middeleeuwse rabbi Isaac The Blind in een muzikaal pallet waarin strijkers en klarinet elkaar afwisselen of samen optrekken, maar nooit versmelten. Na het eerste deel volgen twee dansen, dan een herkenbaar stukje klezmermuziek en een muzikale epiloog tot slot. Gumboots van David Bruce (1970) is het tweede stuk. Het gaat over Zuid-Afrikaanse slaven die ten tijde van de Apartheid onder erbarmelijke omstandigheden in de goudmijnen werkten. Zij waren aan elkaar vastgeketend en droegen rubber laarzen. Om het leed te verzachten voerden ze ritmische 'gumboot-dances' uit door met de laarzen te stampen en met de kettingen te rammelen. Na een tedere inleiding horen we vijf van die dansen waarvan de laatste het heftigst is.
Nu ik dit zo opschrijf herinner ik me weer wat er in me opkwam bij de hypnotiserende met korte boogstreekjes, langdurend zacht spelende strijkers en de bezwerende klarinetklanken. Ik hoorde een heen-en-weer bewegende slangenbezweerder boven een zacht ritselende mand met inhoud; alles onder controle, maar veel aan de hand. Het past bij de beladenheid van de stukken.
Het Helikon Quartet en Marco Danesi beoefenen topsport. De emotie van de stukken wordt zorgvuldig uitgedragen zonder er een persoonlijk laagje overheen te leggen. Zo hoort het, dit is pure muzikaliteit.
Frank van de Loo